brief Peter Thissen over de workshop 'kijken naar Gritsch' Self Portraits', maart 2020
Beste kunstliefhebbers,
Daar hingen ze, dertien kleine rechthoekjes als vrolijke kleurvlakjes tegen de witte wand bij Galerie Phoebus op Art Rotterdam. Ik kan er in herinnering nog om glimlachen. Op mijn rondleidingen over de kunstbeurs was het een vaste plek om jullie uit te nodigen om te kijken en te verstillen. Na pasteuze schilderijen en schreeuwende kleuren of video's die je aandacht afdwingen' op Art Rotterdam, waren deze werkjes een oase van rust en stilte. Een stille uitnodiging.
Het zijn de 'Selfportraits' van Stefan Gritsch, een Zwitserse kunstenaar die ons heel subtiel uitnodigt om dichterbij te komen om in deze gezichten te kijken.
Op uitnodiging van Mirjam de Winter van galerie Phoebus had ik jullie afgelopen zondag graag in deze gezichten willen laten kijken tijdens de workshop 'Mindful in galerie Phoebus. Helaas stak de uitbraak van de Coronacrisis hier een stokje voor.
Ik had jullie graag deelgenoot willen maken aan de ervaring om in deze werken de ongelooflijke kracht te zien die kunst ons biedt. En in deze tijden waarin we bijna gedwongen worden om in de quarantaine ons te bezinnen, geeft kunst ons de prikkelende uitnodiging om de schoonheid, de verwachting en de hoop te ervaren die erin besloten kan liggen.. Maar dit gebeurt niet in de tredmolen van het efficiënte, niet in de haast van de snelle oplossing, niet in de gerichtheid van de deadlines van alledag. De prikkelrijke omgeving ontneemt ons vaak de kans om te kijken. In de waan van alledag lukt het ons vaak niet om te zien. Het werk van Gritsch biedt ons de mogelijkheid om gewaar te zijn. Om te merken dat alles wat ertoe doet besloten ligt in het moment, in zo'n klein werkje dat ons aankijkt.
Met mindful kijken wou ik jullie de mogelijkheid bieden om in dit moment te stappen. En door dit te doen, te ontdekken dat jij naar dit werk kijkt, maar dit werk ook naar jou kan kijken. Of, misschien ontdek je wel dat door naar dit zelfportret te kijken, je eigenlijk naar jezelf kijkt. Dat je in het moment kunt ontdekken wat er voor jou speelt.
We verlaten het pad van de kunstbeschouwing en worden niet overladen met de biografie van de kunstenaar of de beschrijving van het materiaal en de werkwijze, maar krijgen alle tijd om te ervaren wat er in het moment aanwezig is in jou in contact met dit kunstwerk.
Dit is de manier waarop ik jullie in contact had willen brengen met het werk van Gritsch, maar helaas.
Ik hoop jullie in de toekomst weer te kunnen uitnodigen voor een volgende workshop en wens jullie ondertussen alle goeds.
Blijf kijken en zie ook de schoonheid in het moment in deze barre tijden.
Warme groet
Peter Thissen
PS De kunsthistoricus in mij kan het dan toch niet laten om jullie er op te wijzen dat de kunstenaar de werken niet op een drager heeft gemaakt, maar dat het werk bestaat uit een veelvoud van lagen acrylverf die samen het werk vormen. Deze lagen heeft Gritsch soms nog afgevlakt door met een scheermesje de verf af te schrapen, alsof hij zich scheert. Deze gelaagdheid van materiaal geeft het werk een soort tijdloosheid.
Daarna heeft hij lettercombinaties op het 'gezicht' aangebracht die op hun beurt jouw kijken beïnvloeden. Door de letters op een bijna cartooneske plek op het vlak aan te brengen, krijgt het bijna vanzelf een ervaring van een gezicht. Ik begrijp dat Grisch ook letterlijk het formaat van zijn gezicht als maat heeft gebruikt.
Het kijken dwaalt dus door kleur, structuur en letters en in deze minimale middelen voltrekt zich dus de perceptie. (Maar, deze informatie is dus bijzaak in jouw eigen kijken).