Sarah van der Lijn (NL)

Iedereen denkt bij de kunstenares Sarah van der Lijn aan een van haar afstudeerprojecten: het kopiëren van de "Statenbijbel 1635", 2010-2012, inkt op A4 kalkpapier, 1159 pagina's, losbladig en halftransparant – om de mogelijkheid van een doorgaande beweging van lezen op te roepen; en tevens diepte in het werk te suggereren. Handmatig kopiëren wordt tegenwoordig nauwelijks gedaan; deze hoeveelheid tekst bijna niet. Het schrijven als langdurige activiteit van kopiëren is door haar in de jaren die volgden omgezet in fijnzinnig, tijdrovend tekenen. Niet alleen tijd en aandacht, maar ook iets van zichzelf – bijna letterlijk – wil Sarah aan haar werk geven. Zij heeft getekend met haar eigen bloed, bijvoorbeeld een 'bloedraster op bamboe, A4'; een tekening in (transparant) bloedplasma, 29,7 x 41 cm., die alleen bij strijklicht zichtbaar is, alleen wanneer de kijker zich involveert. Het 'allerheiligste' lijkt mij de sculptuur 'Cube 2012', opl. 2, een kubieke centimeter van gestold eigen bloed, een tijdelijk werk (dat wanneer aangekocht, kan worden 'ververst'). Er zijn ook werken met borduursels in haar van de kunstenaar op papier – streepjes, kruisjes, van achter of van voor met de naald ingestoken, kleine werken tot 59 x 42 cm. Een uitzonderlijk werk bestaat uit een stapeltje vergeelde papiertjes van 12.7 x 8.3 cm., waarin telkens, op elk papier, een haar van de kunstenaar met meerdere steken is ingeregen en aan de achterkant met tapejes vastgezet; zó losjes dat elke haar aan de bovenkant opspringt wanneer het betreffende papier uit het stapeltje wordt gehaald. Een stapeltje 'springlevende tekeningen', Amsterdam Drawing 2013 (collectie Museum Voorlinden).
Oh, graag had ik op tijd geweten dat in 2015 een van de musea der musea voor tekeningen, het Albertina [waar overigens de 'Vleugel' van Dürer opaal in facsimile hangt.], de expositie 'Drawing Now' plaatsvond over de reikwijdte van de tekenkunst; waarin bijvoorbeeld ook werken met metalen draden en hun schaduwen op de muur waren opgenomen. Wat zou het leuk geweest zijn wanneer de tekeningen van Sarah van der Lijn, die met transparante lagen of met 'opspringende haren' het platte vlak verlaten, 'buiten proportie' zijn, de diepte of hoogte in gaan – wanneer ik die had kunnen voorstellen. Sarah verlaat niet alleen de tekenkunst en het platte vlak. In een tekening, 2015, kleurpotlood op papier, 42 x 59 cm., zijn naar schatting 32.000 arceringen in rode potloodstreepjes getekend. Daarin zijn de lijntjes, die wanneer je van dichtbij naar iets verderaf gaat, nauwelijks meer zichtbaar: er ontstaat er een roze gloed – licht en kleur, dat is een schilderkunstig fenomeen. Schilderkunst zie ik ook in een uitzonderlijk werk, een sculptuur (4 x 78 x 1209 cm.) bestaande uit kantelende vlakken in het ladekastproject [zie daarover later meer], waarbij niemand kon zien wanneer de tinten off-white, beige en lichtgroen, op de kantelende vlakken waren geschilderd, dan wel binnen hetzelfde vlak. Dat Sarah in haar activiteiten als tekenaar gewoon gebonden is aan de praktijk en aan de traditie, zie je aan de 'dagtaken' ('giornata') zoals in de fresco's van Michelangelo: binnen een groter werk zijn de scheidslijnen van wat per dag is gemaakt zichtbaar – zie bij Sarah haar tekeningen 1 x 0.70 (lichtblauw) en 1.50 x 1.05 m. (grijzen) van 'gelijke enkelen', twee minuscule rondjes in potlood over elkaar heen getekend, die in het werk bepaalde onderscheiden gebieden vertonen. Leegte wordt nagestreefd, hemels worden gesuggereerd, haar arbeid blijft aan dagelijkse, afleesbare praktijk gebonden. Overigens in 'gelijke enkelen – bloed, A3', 2020, zijn de rondjes met dunste penpunten ontstaan door twee halve cirkels aan elkaar te tekenen...

Kunstenaarspagina Sarah van der Lijn